әл-Фараби туралы
Геометриялық
мұралары
Тригонометриялық
мұралары
Музыка теориясының
арифметикалық негіздері

Абу Наср аль-Фараби

перс. ابونصر محمد بن محمد فارابی‎‎

Дата рождения: 872

Место рождения: город Фараб (ныне — Казахстан)

Дата смерти: 17 января 951

Место смерти: ДамаскСирия[1]

Научная сфера: естествознаниеметафизикаматематикалогикаастрономиямедицина, этика и др.

Известен как: «Второй учитель»

Материал из Википедии — свободной энциклопедии


I тарау. Хорда мен синустың қасиеттері туралы

АВС- шеңбер, Е- оның центрі, АС- диаметрі (22-сурет). ЕВ-ны Е нүктесінен тік бұрышпен жүргіземіз.

 

Сурет 22-Хорда мен синустың мәнін есептеу

AG доғасын қарастырайық, AG сызығы мен AC-ға перпендикуляр GD сызығын жүргіземіз, GH-ты BE-ге перпендикуляр жүргіземіз, G мен C-ны қосамыз. Сонда AG сызығы -AG доғасының хордасы, GC- оның толықтауышының хордасы, GD-AG доғасының синусы, GH- оның DE-ге тең косинусы, AD-AG доғасының жебесі; BH-GB доғасының жебесі, GB-AG доғасының шеңбер ширегіне дейінгі толықтауышы, GBC доғасы - AC-ның шеңбер жартысына дейінгі толықтауышы. Бұл біздің түсіндіргіміз келгендер.

 

II тарау. Доға хордасы белгілі болғандағы доғаны толықтырушы хорданың шамаларын табу туралы

АВС- шеңбер болсын, оның диаметрі – АС (23-сурет). АВ доғасын қарастырайық, АВ мен ВС сызықтарын жүргізейік. АВ хордасы белгілі деп есептейміз. Онда мен ВС хордасы да белгілі деп тұжырымдаймын.