АВС- шеңбер, Е- оның центрі, АС- диаметрі (22-сурет). ЕВ-ны Е нүктесінен тік бұрышпен жүргіземіз.
Сурет 22-Хорда мен синустың мәнін есептеу
AG доғасын қарастырайық, AG сызығы мен AC-ға перпендикуляр GD сызығын жүргіземіз, GH-ты BE-ге перпендикуляр жүргіземіз, G мен C-ны қосамыз. Сонда AG сызығы -AG доғасының хордасы, GC- оның толықтауышының хордасы, GD-AG доғасының синусы, GH- оның DE-ге тең косинусы, AD-AG доғасының жебесі; BH-GB доғасының жебесі, GB-AG доғасының шеңбер ширегіне дейінгі толықтауышы, GBC доғасы - AC-ның шеңбер жартысына дейінгі толықтауышы. Бұл біздің түсіндіргіміз келгендер.
II тарау. Доға хордасы белгілі болғандағы доғаны толықтырушы хорданың шамаларын табу туралы
АВС- шеңбер болсын, оның диаметрі – АС (23-сурет). АВ доғасын қарастырайық, АВ мен ВС сызықтарын жүргізейік. АВ хордасы белгілі деп есептейміз. Онда мен ВС хордасы да белгілі деп тұжырымдаймын.